PSYCHOLOGY OF WOMEN WITH BREAST CANCER
The cancer experience deeply affects the psychology of women. Each woman passes through several different stages from diagnosis until cure, and therefore her whole mental outlook is modified. Changes are arising concerning self- perception, world and other people perception while emerging existential issues regarding mainly the meaning of life and death. Women feel the need to make a life review, to be redefined as individuals, and to give a meaning to what happens to them. Changes occur that cause insecurity and a sense of loss of interest of the persons concerned. Woman is called to re-organize from the beginning her life, and to reconstruct the friendly and family relations, addressing sometimes positive and sometimes disappointing reactions from people.
Most of the time, coming out of all this long process of cancer treatment and having experienced all the emotions that accompany it, the woman begins to see life in another perspective. She considers in a different way the daily routine and be able to enjoy even the most subtle joys of life with a deep sense of gratitude.
To understand the psychological state of women in this difficult path, particularly with regard to the fluctuation of emotions and thoughts, we need to distinguish this experience in four phases: the stage when she discovers a change, or a symptom on her body, the diagnosis phase, the phase of therapy and the chronic phase extending from healing till the end of her life.
In the first phase woman begins to notice some symptoms, such as swelling and pain in the chest. The reactions of each woman vary from the full activation (tests, doctor visit), to the full repression, denial and avoid taking any action. They can think '' It's nothing, it will walk off '' or to relate symptom to some unrelated cause, or even to be sure that it is cancer and consider that is futile to engage further. Many women avoid action out of fear of diagnosis. The reaction mode of each woman will determine considerably the later development. Women, who neglect, tend to experience more stress, fear and guilt. They are also more likely to experience depression because they think that if they had acted earlier they would have a less painful treatment and better prognosis. Relatives and friendly environment may put the blame on them for their negligence and therefore they have to face the overall situation with less favorable conditions.
The diagnosis phase is the most difficult time for the woman. Although she suspects that something is going on, until the time of diagnosis she hopes she would not be a serious matter. At that moment, the woman is called to redefine her life and take important decisions as to how to move from now on. At this stage the emotional reactions of each woman vary from complete composure to the intense and uncontrolled mental distress. The dominant emotions that are faced by woman are: terror, despair and agony.
The phase of treatment consists of surgery, radiation therapy, chemotherapy and hormonal therapy, and is adjusted according to the particular case of each woman. At this stage, most women are gradually entering a more stable emotional state. However, this phase lasts for some time and requires many adaptive efforts. The woman is confronted with undesirable side effects and changes in her appearance. She sees changes in herself looking in the mirror and her organic situation is affected by drugs. The dominant feelings at this stage is a feeling of helplessness, anger and need for withdrawal.
The last and longer phase is distinguished by a recession of emotions and the revived hope. The woman begins to view her status with greater optimism and much more positive expectations. However, the fear is still exists and in fact never stops to exist.
Some women from the beginning they are aware of their feelings, but they prefer not to externalize considering that in this way they protect their loved ones. Others persist in ignoring their feelings; as a result the adjustment is more difficult. The adjustment difficulties increase in case of total mastectomy when chemotherapy is necessary. In women where it is possible to maintain the breast, the adjustment is easier, as the deflection is not great.
A major difficulty faced by woman relates to psychosocial adaptation. Family and friendship relations are disrupted and modified. Some relationships are characterized by a tendency to approach, while others of a trend to walk away. The woman is likely to be isolated, as the nearby persons experience ambivalence in the way to support her. In one aspect there is a felling of sadness while on the other hand there is the desire to maintain an optimistic attitude towards her. This ambivalence and especially the embarrassment about what to say, leads them to be removed and to avoid contact with her, giving her the impression that they cannot understand or do not care for her.
The entire family is affected, as it is required to make major changes in practical matters and a readjustment of roles. The woman faces dilemmas relating to the updating of the children, especially when they are young. This matter needs very delicate handling. Many women choose to conceal the situation, but it actually serves only themselves and not their children as they leave this uncomfortable position. Hiding the truth can undermine the children’s confidence as they perceive that something happens (children may listen discussions), and most likely to feel that things are very serious and therefore there is this concealment. They feel helpless, terrified and they are trying to understand what is happening. It is important, therefore, the children to be informed and to be given the opportunity to discuss anything that makes them feel worried. By an appropriate way they can be informed depending on the age and maturity.
Finally, the disease can cause problems in the relationship of the couple, especially if they have already unresolved issues. The woman that is subjected to mastectomy is likely to experience fear of abandonment and tends to interpret the removal of her husband as a rejection. If their relationship is deep, supportive and stable then they cope with and adapt better. However, even in this case it is possible a temporarily removal, getting everyone his/her space and time needed as to adapt to the new reality; soon they overcome this period. Moreover, the sexual life of the couple is affected significantly, since the woman initially has no sexual interest and is likely to feel that she is no longer sexually desirable. Femininity and self-confidence are offended. Most men, however, support their woman and help her feel comfortable.
It is important for women to recognize their difficulties and seek for support from either their relatives or by a person skilled in mental health.
Individual and group psychotherapy significantly help women cope and effectively deal with the situation, both on an emotional and cognitive level as well as in practical level.
Iliana Goula
Psychologist - Psychotherapist
Rea Breast Clinic partner
Counseling and psychotherapy center SoulSeek
web page www.soulseek.gr
12, Faneromenis str., Holargos, Athens
Η ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ
Η εμπειρία του καρκίνου επηρεάζει βαθιά τον ψυχισμό των γυναικών. Η καθεμιά περνά από πολλές και διαφορετικές φάσεις από τη διάγνωση μέχρι και την ίαση, και ως εκ τούτου τροποποιείται ολόκληρη η ψυχοσύνθεση της. Αλλάζει η αντίληψη της για τον εαυτό της, τον κόσμο, τους ανθρώπους ενώ παράλληλα αναδύονται υπαρξιακά ζητήματα που αφορούν κυρίως στο νόημα της ζωής και τον θάνατο. Οι γυναίκες νιώθουν την ανάγκη να κάνουν έναν απολογισμό, να επαναπροσδιοριστούν και να δώσουν μια νοηματοδότηση σε αυτό που τους συμβαίνει. Οι αλλαγές που συμβαίνουν προκαλούν ανασφάλεια και μια αίσθηση απώλειας του ενδιαφέροντος των οικείων προσώπων. Η γυναίκα καλείται να οργανώσει από την αρχή τη ζωή της και να αναδομήσει τις φιλικές και οικογενειακές σχέσεις της, αντιμετωπίζοντας άλλοτε θετικές και άλλοτε απογοητευτικές αντιδράσεις από τους ανθρώπους.
Τις περισσότερες φορές, βγαίνοντας από όλη αυτή τη μακρά πορεία της αντιμετώπισης του καρκίνου και έχοντας βιώσει όλα τα έντονα συναισθήματα που τη συνοδεύουν, η γυναίκα αρχίζει να βλέπει τη ζωή με άλλη οπτική. Εκτιμά διαφορετικά την καθημερινότητα και είναι σε θέση να απολαμβάνει ακόμα και τις πιο ανεπαίσθητες χαρές της ζωής με μια βαθιά αίσθηση ευγνωμοσύνης.
Για την κατανόηση της ψυχολογικής κατάστασης της γυναίκας σε αυτή τη δύσκολη διαδρομή, κυρίως όσον αφορά στη διακύμανση των συναισθημάτων και των σκέψεων της, χρειάζεται να διακρίνουμε αυτήν την εμπειρία σε τέσσερις φάσεις: τη φάση που ανακαλύπτει κάποια αλλαγή ή σύμπτωμα στο σώμα της, τη φάση της διάγνωσης, τη φάση της θεραπείας και τη χρόνια φάση που εκτείνεται από την ίαση έως το τέλος της ζωής της.
Στην πρώτη φάση η γυναίκα αρχίζει να παρατηρεί κάποια συμπτώματα, όπως πρήξιμο στο στήθος και πόνο. Οι αντιδράσεις της κάθε γυναίκας κυμαίνονται από την πλήρη ενεργοποίηση ( εξετάσεις, επίσκεψη ιατρού ), έως την πλήρη απώθηση, άρνηση και αποφυγή ανάληψης οποιασδήποτε δράσης. Μπορεί για παράδειγμα να σκέφτονται ‘’Δεν είναι τίποτα, θα μου περάσει’’ ή να αποδίδουν το σύμπτωμα σε κάποια άσχετη αιτία, είτε ακόμα να είναι βέβαιες πως πάσχουν από καρκίνο και να θεωρούν μάταιο να ασχοληθούν περαιτέρω. Πολλές γυναίκες αποφεύγουν να δράσουν από το φόβο της διάγνωσης. Ο τρόπος αντίδρασης της κάθε γυναίκας θα καθορίσει σε σημαντικό βαθμό την μετέπειτα εξέλιξη. Γυναίκες που το αμελούν τείνουν να βιώνουν περισσότερο άγχος, φόβο και ενοχές. Επίσης, είναι πιο πιθανό να βιώσουν κατάθλιψη, καθώς σκέφτονται πως αν είχαν δράσει νωρίτερα θα είχαν λιγότερο επώδυνη θεραπεία και καλύτερη πρόγνωση.Το συγγενικό και φιλικό περιβάλλον ενδέχεται να τις κατηγορεί για την αμέλειά τους και επομένως καλούνται να αντιμετωπίσουν την κατάσταση συνολικά με τις λιγότερο ευνοϊκές συνθήκες.
Η φάση της διάγνωσης αποτελεί την πιο δύσκολη στιγμή για τη γυναίκα. Παρότι η γυναίκα υποπτεύεται πως κάτι συμβαίνει, μέχρι τη στιγμή της διάγνωσης ελπίζει πως τελικά δεν θα είναι κάτι σοβαρό. Ήδη από εκείνη τη στιγμή, η γυναίκα καλείται να επαναπροσδιορίσει τη ζωή της και να πάρει σημαντικές αποφάσεις ως προς τον τρόπο που θα κινηθεί. Και σε αυτή τη φάση οι συναισθηματικές αντιδράσεις της κάθε γυναίκας κυμαίνονται από την πλήρη ψυχραιμία έως την έντονη και ανεξέλεγκτη ψυχική αναστάτωση. Τα κυρίαρχα συναισθήματα που βιώνει η γυναίκα είναι τρόμος, απόγνωση και αγωνία.
Η φάση της θεραπείας αποτελείται από τη χειρουργική αντιμετώπιση, την ακτινοθεραπεία, τη χημειοθεραπεία και την ορμονοθεραπεία και προσαρμόζεται ανάλογα με την περίπτωση της κάθε γυναίκας. Στη φάση αυτή, οι περισσότερες γυναίκες εισέρχονται σταδιακά σε μια πιο σταθερή συναισθηματική κατάσταση. Ωστόσο, η φάση αυτή διαρκεί αρκετό καιρό και απαιτεί πολλές προσαρμοστικές προσπάθειες. Η γυναίκα έρχεται αντιμέτωπη με ανεπιθύμητες παρενέργειες και αλλαγές στην εμφάνισή της. Βλέπει τον εαυτό της στον καθρέφτη αλλαγμένο και η οργανική της κατάσταση επηρεάζεται από τα φάρμακα. Τα κυρίαρχα συναισθήματα σε αυτή τη φάση είναι ένα αίσθημα αβοήθητου, θυμός και ανάγκη για απόσυρση.
Η τελευταία και χρόνια πλέον φάση διακρίνεται από μία ύφεση των συναισθημάτων και η ελπίδα αναζωπυρώνεται. Η γυναίκα αρχίζει να βλέπει την κατάσταση με μεγαλύτερη αισιοδοξία και οι προσδοκίες της είναι πιο θετικές. Ωστόσο, ο φόβος εξακολουθεί να υπάρχει και στην πραγματικότητα δεν παύει ποτέ να υπάρχει.
Κάποιες γυναίκες έχουν εξαρχής επίγνωση των συναισθημάτων τους, ωστόσο προτιμούν να μην τα εξωτερικεύσουν θεωρώντας πως με αυτόν τον τρόπο προστατεύουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Κάποιες άλλες επιμένουν να αγνοούν τα συναισθήματά τους, με αποτέλεσμα η προσαρμογή τους να είναι δυσκολότερη. Οι δυσκολίες προσαρμογής αυξάνονται όταν γίνεται ολική μαστεκτομή και η χημειοθεραπεία είναι απαραίτητη. Στις γυναίκες όπου υπάρχει η δυνατότητα να διατηρηθεί ο μαστός, η προσαρμογή είναι ευκολότερη, καθώς η παραμόρφωση δεν είναι μεγάλη.
Μια σημαντική δυσκολία που αντιμετωπίζει η γυναίκα αφορά στη ψυχοκοινωνική της προσαρμογή. Οι οικογενειακές και φιλικές σχέσεις διαταράσσονται και τροποποιούνται. Κάποιες σχέσεις χαρακτηρίζονται από μια τάση προσέγγισης, ενώ κάποιες άλλες από μια τάση απομάκρυνσης. Η γυναίκα είναι πιθανό να απομονωθεί, καθώς τα κοντινά της πρόσωπα βιώνουν μια αμφιθυμία ως προς τον τρόπο που χρειάζεται να τη στηρίξουν. Από την μία πλευρά λυπούνται και από την άλλη θέλουν να διατηρήσουν μια αισιόδοξη στάση απέναντί της. Αυτή η αμφιθυμία και κυρίως η αμηχανία τους για το τι πρέπει να της πούνε, τους οδηγεί στο να απομακρυνθούν και να αποφεύγουν την επαφή μαζί της, γεγονός που κάνει τη γυναίκα να συμπεραίνει πως δεν την κατανοούν ή δεν ενδιαφέρονται για εκείνη.
Ολόκληρο το οικογενειακό σύστημα επηρεάζεται, καθώς χρειάζεται να γίνουν σημαντικές αλλαγές σε πρακτικής φύσεως θέματα και μια αναπροσαρμογή των ρόλων. Η γυναίκα έρχεται αντιμέτωπη με διλήμματα που αφορούν στην ενημέρωση των παιδιών της, ειδικά όταν αυτά είναι ανήλικα. Αυτό το ζήτημα χρειάζεται ιδιαίτερα λεπτούς χειρισμούς. Πολλές γυναίκες επιλέγουν να αποκρύψουν την κατάσταση, αλλά αυτό εξυπηρετεί στην πραγματικότητα μόνο τις ίδιες και όχι τα παιδιά, καθώς βγαίνουν από αυτήν την άβολη θέση. Η απόκρυψη της αλήθειας μπορεί να κλονίσει την εμπιστοσύνη των παιδιών, καθώς αντιλαμβάνονται πως κάτι συμβαίνει ( τα παιδιά κάτι θα ακούσουν να συζητιέται ), και το πιθανότερο είναι να αισθανθούν πως τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά και για αυτό τους το αποκρύπτουν. Αισθάνονται αβοήθητα, τρομοκρατημένα και προσπαθούν να καταλάβουν τι συμβαίνει. Είναι σημαντικό λοιπόν, να ενημερώνονται και να τους δίνεται η δυνατότητα να συζητήσουν οτιδήποτε τα απασχολεί. Υπάρχει τρόπος να ενημερωθούν κατάλληλα ανάλογα με την ηλικία και την ωριμότητά τους.
Τέλος, η ασθένεια μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα και στη σχέση του ζευγαριού, ειδικά αν προϋπάρχουν ανεπίλυτα ζητήματα. Η γυναίκα που υποβάλλεται σε μαστεκτομή είναι πιθανό να βιώσει φόβο εγκατάλειψης και τείνει να ερμηνεύει την απομάκρυνση του συζύγου της ως απόρριψη. Αν η μεταξύ τους σχέση είναι βαθιά, υποστηρικτική και σταθερή ανταπεξέρχονται και προσαρμόζονται καλύτερα. Ωστόσο, ακόμα και σε αυτή την περίπτωση δεν αποκλείεται να απομακρυνθούν προσωρινά, παίρνοντας ο καθένας τον χώρο και τον χρόνο που χρειάζεται ώστε να προσαρμοστούν στην νέα πραγματικότητα, σύντομα όμως το ξεπερνάνε. Επιπλέον, η σεξουαλική ζωή του ζευγαριού επηρεάζεται σημαντικά, καθώς η γυναίκα αρχικά δεν έχει σεξουαλική διάθεση και στη συνέχεια είναι πιθανό να νιώθει πως δεν είναι πλέον ερωτικά επιθυμητή. Η θηλυκότητα και η αυτοπεποίθησή της καταρρακώνονται. Οι περισσότεροι άντρες ωστόσο, στηρίζουν τη γυναίκα τους και τη βοηθούν να αισθανθεί άνετα.
Είναι σημαντικό οι γυναίκες να αναγνωρίζουν τις δυσκολίες τους και να αναζητούν υποστήριξη είτε από τα κοντινά τους πρόσωπα είτε από κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας. Η ατομική και η ομαδική ψυχοθεραπεία βοηθούν σημαντικά τις γυναίκες να ανταπεξέρθουν και να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά την κατάσταση, τόσο σε συναισθηματικό και γνωστικό επίπεδο, όσο και σε πρακτικό.
Ηλιάνα Γούλα
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Συνεργάτης Κλινικής Μαστού της ΡΕΑ
Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχοθεραπείας SoulSeek
Φανερωμένης 12
Χολαργός
No comments:
Post a Comment